صعود سرسام‌آور ناترازی برق در ایران

به گزارش خبرنگار«ایران اکونا»، حسنعلی تقی‌زاده در نشستی خبری با اشاره به وضعیت ناترازی برق و راهکارهای حل آن اظهار کرد: اگر شرایط به همین روال پیش برود تا سال ۱۴۱۴ میزان ناترازی برق به ۳۷ هزار مگاوات می‌رسد و با توجه به رشد مصرف که در ۱۰ سال آینده خواهیم داشت؛ این عدد یک سوم مصرف برق کشور می‌شود و این تصور خطرناکی است که یک سوم نیاز برق کشور ناترازی داشته باشیم.
رئیس هیات مدیره سندیکای شرکت‌های تولیدکننده برق با تاکید بر این‌ که کلید ناترازی برق از ۱۰ سال پیش زده شد، تصریح کرد: از سال ۱۳۸۳ که بخش خصوصی به عنوان بزرگترین تولید کننده برق دیده شد و به اشکال مختلف مورد سرکوب قرار گرفت، شاهد وقوع ناترازی در صنعت برق بودیم زمانی که هیات تنظیم بازار نرخ آمادگی را ثابت نگه داشت مشکلاتی به وجود آمد.
به گفته تقی‌زاده نرخ آمادگی نیروگاه‌ها ۱۸۵ ریال بود و امروز نیز همچنان نرخ آمادگی نیروگاه‌ها همین عدد است.
وی ضمن انتقاد از عدم توجه وزارت نیرو به لایحه رگولاتوری تصریح کرد: اقتصاد ناکارآمد برق، سرکوب بخش خصوصی، عدم توجه به نهاد رگولاتوری، عدم تمکین وزارت نیرو به قوانین، موجب ایجاد ناترازی ۱۷هزار مگاواتی در صنعت برق شده و این در شرایطی است که بخش خصوصی ۶۰درصد تولید برق کشور را برعهده دارد و اگر توجه ویژه‌ای به آن می‌شد شرایط حال حاضر به وجود نمی‌آمد.
به گفته رئیس هیات مدیره سندیکای شرکت‌های تولیدکننده برق در طول ۱۰ سال گذشته تمام سیاست‌گذاری‌ها، قوانین و اتفاقاتی که در دولت و مجلس شورای اسلامی افتاد منجر به این شد که امروز ناترازی برق داشته باشیم. باید گفت که سیاست‌گذاری‌ها غلط بوده و این سیاست‌گذاری‌ها منجر به سرکوب بخش خصوصی شده و ما را به سمت ناترازی کشانده است.
وی با انتقاد از تصدی‌گری و واسطه‌گری دولت در صنعت برق اظهار کرد: نیروگاه‌های غیردولتی امروز ۶۷ درصد نیاز برق کشور را تامین می‌کنند و در بازار بورس و عمده فروشی با نیروگاه‌های دولتی رقابت دارند و این در حالی است که همیشه در این بازار بازنده هستند چراکه بخش خصوصی باید با نرخی برق را بفروشد که برای آنها سود داشته باشد اما نیروگاه‌های غیردولتی چنین الزامی ندارند چه بسا که برای رهایی از مالیات تمایلی به قیمت بالا نیز نخواهند داشت.
تقی‌زاده با بیان این‌که وزارت نیرو هم تولیدکننده و هم خریدار برق است، تصریح کرد: تا زمان که دولت دست از تصدی‌گری و واسطه‌گری بر ندارد انتظار این‌که ناترازی برق برطرف شود یک رویاست. در شرایط فعلی باید با یک مکانیسم درست بین تولید کننده و مصرف کننده شفاف سازی قیمت صورت گیرد.
رئیس هیات مدیره سندیکای شرکت‌های تولیدکننده برق با تاکید بر این‌که در حال حاضر نیز آزادسازی قیمت برق شروع شده اظهار کرد: قیمت برق برای مشترکان پرمصرف تجاری تقریبا با نرخ آزاد در نظر گرفته می‌شود اما اکنون در یک سیکل معیوب قرار داریم چرا که خرید برق از تولید کننده با قیمت‌های بسیار پایین است و اگر این اقتصاد اصلاح شود می‌توان بسیاری از چالش‌ها را برطرف کرد.
وی با تاکید بر این‌که براساس برنامه توسعه ششم قرار بود ۲۵ هزار مگاوات نیروگاه جدید احداث شود که هیچ نیروگاه جدیدی در طول برنامه ششم توسعه توسط بخش خصوصی کلنگ نخورده است، اظهار کرد: تنها صنایع مجبور به احداث نیروگاه شدند که این مساله نیز تبعات زیادی را به دنبال دارد.
تقی‌زاده اضافه کرد: براساس برنامه هفتم توسعه نیز قرار بر این است که ظرفیت نامی به ۱۲۴ هزار مگاوات برسد، یعنی ۳۱ هزار مگاوات نیروگاه جدید احداث شود که ۱۰ هزار مگاوات نیروگاه تجدیدپذیر و مابقی حرارتی خواهد بود. طبق این برنامه ۵۰ درصد توسط صنایع و ۵۰ درصد دیگر توسط بخش خصوصی به جز صنایع سرمایه‌ گذاری خواهد شد.
رئیس هیات مدیره سندیکای شرکت‌های تولیدکننده برق با بیان این‌که ۳۱ هزار مگاوات به معنای ۲۲ هزار مگاوات ظرفیت عملی در بخش حرارتی و ۱۰ هزار مگاوات نیروگاه تجدید پذیر به معنای توان ۲۵۰۰ مگاوات است که به فرض تحقق این اعداد باز هم طی پنج سال آینده مشکل ناترازی برق حل نخواهد شد.
وی با بیان این‌که برای رفع ناترازی در صنعت برق به ۲۰ میلیارد دلار سرمایه نیاز است، گفت:‌ اگر ناترازی در صنعت برق حل نشود با بحران‌های شدید اقتصادی، کارگری و اجتماعی مواجه خواهیم بود.
تقی‌زاده با بیان این‌که در سال ۱۴۰۲ بیش از ۱۰۰ همت عدم‌النفع داشته‌ایم و طبق پیش‌بینی‌ها در سال ۱۴۰۰ این عدد به بیش از ۱۵۰ همت خواهد رسید، تصریح کرد: برای حل مشکلات فعلی باید دولت در تصدی‌گری و واسطه‌گری در صنعت برق دست بردارد، در غیر این صورت رفع ناترازی‌ها تنها یک رویا خواهد بود.
وی با بیان این‌که حدود ۱۲ تا ۱۳ همت مطالبات نیروگاه‌هاست، اظهار کرد: آزادسازی برق اگر واقعی باشد باید نرخ سوخت نیز واقعی شود و ما نیز از این مساله نیز استقبال خواهیم کرد اما لازم است که اجازه دهند تا در یک مکانیزم عرضه و تقاضا کشف قیمت واقعی صورت گیرد و ما بتوانیم بدون واسطه برق را به مشتری واقعی به فروش برسانیم. در حال حاضر نیز اگر میزان مصرف برق در تهران دو برابر الگو باشد هر کیلووات ساعت ۱۵۰۰ تومان فروخته می‌شود.
به گفته رئیس هیات مدیره سندیکای شرکت‌های تولیدکننده برق با آزاد سازی نرخ برق نه تنها مشترکان زیر الگو آسیب نمی‌بینند بلکه یک درآمد نیز برای آنها ایجاد خواهد شد.