خبرگزاری مهر، گروه بینالملل: در ۲ سال اخیر که «جو بایدن» بر مسند ریاست جمهوری آمریکا تکیه زده، همواره شاهد روند رو به رشد مشکلات در این کشور هستیم؛ مشکلاتی که سیاستهای داخلی و خارجی اشتباه دولتمردان، شیوع کووید ۱۹ و دیگر مسائل مهم بینالمللی همچون بحران اوکراین در شدتیابی آن بیتاثیر نبودهاند.
اینک بایدن با کشوری مواجه است که رشد افسارگسیخته تورم و افزایش چشمگیر بهای انرژی به نگرانیهای عمومی دامن زدهاست. ضمن اینکه با کاهش محبوبیت دموکراتها و شخص بایدن، احتمال شکست این طیف سیاسی در انتخابات میان دورهای کنگره بالا است و خطر گرفتار شدن دموکراتها به سرنوشت دولت جمهوریخواه ترامپ در انتخابات ریاست جمهوری ۲۰۲۴ دور از ذهن نیست.
بسیاری از صاحبنظران سیاسی، سفر خامیاورنهای بایدن را به سیل مشکلات اقتصادی – سیاسی داخلی این کشور مرتبط میدانند که رئیس کاخ سفید، راه حل را خارج از مرزهای خود و در کشورهای نفتخیز غرب آسیا جست وجو میکند. در ادامه به برخی از مشکلات داخلی آمریکا اشاره خواهد شد؛
تورم آمریکا در آستانه دو رقمی شدن
شاید غربیها تصور نمیکردند که دامن زدن به بحران اوکراین اینقدر برای آنها پرهزینه تمام شود. حدود چهار ماه و نیم از این بحران میگذرد و به موازات فرسایشی شدن جنگ، شرایط اقتصادی غرب به ویژه آمریکا نیز رو به وخامت میگذارد.
در حال حاضر تورم در ایالاتمتحده به بالاترین سطح خود در چهار دهه اخیر رسیده و خانوادههای آمریکایی را برای تأمین نیازهای اولیه خود مانند خواروبار، بنزین و اجاره مسکن با مشکل مواجه کردهاست. همچنین این بحران و افزایش بهای نفت باعث شده که برخلاف رویه متداول تورم ۲ درصدی، اینک نرخ تورم آمریکا از مرز ۸ درصد نیز فراتر برود که بیتردید در صورت تداوم بحران، روند رو به رشد آن ادامه خواهد یافت.
رشد چشمگیر بهای مسکن در آمریکا
معضل رشد قیمت مسکن درجهان تا جایی پیش رفت که در پایان سال ۲۰۲۱ نرخ تورم در این حوزه به مقدار بیسابقهای رسید تا جایی که نرخ تورم از بحران مسکن سالهای ۲۰۰۷ و ۲۰۰۸ نیز بیشتر شد. تازهترین آمار و دادههای مربوط به تورم در حوزه مسکن به بالای ۲۰ درصد رسیدهاست؛ معضلی که میتوان آن را مرحله نخست بحران جهانی مسکن نامید.
این رشد نجومی بهای مسکن در آمریکا هم اتفاق افتادهاست به طوری که در آوریل ۲۰۲۲، قیمت مسکن ۱۵.۳ درصد نسبت به سال گذشته افزایش یافت و به قیمت متوسط ۴۲۳ هزار و ۹۳۲ دلار فروخته شد.
تردیدی وجود ندارد که خانهها در آمریکا به قیمتهایی بالاتر از ارزش واقعی آن به فروش میرسند به طوری که بر پایه اطلاعات منتشر شده از کمپانی «زیلو»، در ماه آوریل تقریباً نیمی از خانههای فروخته شده در ایالاتمتحده به قیمتی بیش از قیمت درخواست شده توسط فروشنده به فروش رسید؛ رقمی که نسبت به سال گذشته ۳۷ درصد افزایش یافتهاست. به صورت دقیقتر باید گفت که در آوریل ۲۰۲۲ حدود ۵۸.۸ درصد از خانهها بالاتر از قیمت واقعی فروخته شدهاند که ۹.۹ واحد نسبت به سال گذشته افزایش یافتهاست.
سهم آمریکا از کرونا؛ رتبه یک قربانیان در جهان
بیماری کرونا در آمریکا جان بیش از یک میلیون نفر را گرفته است؛ موضوعی که آمریکا را در جایگاه اول جهان قرار دادهاست. به گزارش ایران اکونا به نقل از رویترز، بیشتر این مرگها یعنی حدود ۶۰۰ هزار نفر، پس از روی کار آمدن بایدن در ژانویه ۲۰۲۱ و در پیک موج بزرگ بیماری اتفاق افتاد.
علاوه بر بحرانهای یاد شده، مواردی چون مشکلات زیست محیطی، تیراندازیهای جمعی مکرر، تبعیض قومی- نژادی و همچنین تغییر قوانین سقط جنین اعتراضات زیادی را به دنبال داشته که بر عمق نارضایتیها از بایدن افزودهاست.
کاهش شدید محبوبیت بایدن و طیف دموکرات
با توجه به مشکلات و بحرانهایی که پیشتر به آنها اشاره شد، برآورد حاصل از مجموعه نظرسنجیهای صورت گرفته از کاهش چشمگیر محبوبیت بایدن نشان دارد. محبوبیت رئیسجمهوری آمریکا که در ژانویه ۲۰۲۱ حدود ۵۵ درصد بود، اینک به ۳۹ درصد کاهش یافتهاست.
در ارتباط با استقبال مردم از دو طیف جمهوریخواه و دموکرات برای حضور در کنگره، باز هم برگ برنده در دستان جمهوریخواهان است. این در حالی است که تا اوایل سال جاری میلادی، تمایل به نمایندگان دموکرات بیش از نمایندگان جمهوریخواه بود ولی گویی اینک ورق برگشته است.
حال این پرسش به ذهن میرسد که با توجه به شرایط موجود، آیا در انتخابات میان دورهای کنگره که ماه نوامبر (میانه آبان) برگزار میشود، اکثر کرسیهای کنگره (مجلس نمایندگان و سنا) در اختیار دموکراتها خواهد ماند یا به نمایندگان جمهوریخواه خواهد رسید؟
در پاسخ باید گفت بسیاری از کارشناسان بر این باوند که به احتمال زیاد دموکراتها در انتخابات میان دورهای شکست خواهندخورد؛ سناریویی که میتواند برای انتخابات ریاست جمهوری ۲۰۲۴ این کشور نیز تکرار شود و برنده آن بازی نیز جمهوریخواهان باشند.
با توجه به آنچه اشاره شد، اهمیت سفر بایدن به غرب آسیا به ویژه عربستان و تقاضا برای افزایش صادرات نفت با هدف کاهش بهای جهانی آن برجسته میشود.
بایدن خیره به نفت غرب آسیا
در بسیاری از سفرهای دیپلماتیک به غرب آسیا، مقاماتی که به این پهنه جغرافیایی وارد میشوند، نیم نگاهی نیز به نفت و انرژی این منطقه دارند؛ دیدگاهی که بعد از بحران اوکراین و افزایش افسارگسیخته بهای نفت، رنگ و بوی جدیتری به خود گرفتهاست.
بهای نفت در ماه مارس پس از اعمال تحریمهای گسترده آمریکا و اروپا علیه روسیه بر سر جنگ در اوکراین، به بالاترین حد از سال ۲۰۰۸ صعود کرد و به بیش از ۱۳۹ دلار در هر بشکه رسید. اگرچه قیمتها از آن زمان اندکی کاهش پیدا کرده اما به دلیل عرضه محدود و نگرانی از ظرفیت مازاد تولید اندک «اوپک پلاس»، همچنان بیش از ۱۱۵ دلار در هر بشکه معامله میشود.
امید غربیها از نشست روز پنجشنبه نهم تیرماه اوپک پلاس نیز به یاس تبدیل شد چرا که کشورهای عضو تصمیم گرفتند به طور مشترک تولید نفت خود را در ماه اوت ۶۴۸ هزار بشکه در روز افزایش دهند که این میزان برای پر کردن خلأ موجود در بازار انرژی کافی نیست.
فشار بر کشورهای غربی تا حدی افزایش یافته که آنها حتی از ایران و ونزوئلا به عنوان دو کشوری که همواره تحت شدیدترین تحریمهای نفتی قرار دارند، تقاضای افزایش صادرات نفت داشتهاند و تور منطقهای بایدن هم ارتباط تنگاتنگی با این موضوع دارد.
آمریکای بایدن حاضر شده که از مواضع خود در قبال محکومیت ولیعهد سعودی در جریان قتل «جمال خاشقچی» ستون نویس «واشنگتن پست» عقب نشینی کند؛ سرکوبهای سیاسی آل سعود و اعدامهای گروهی در عربستان را هم نادیده بگیرد به امید آن که ریاض، صادرات نفت خود را افزایش دهد؛ پروژهای که از نگاه ناظران نه تنها مطابق میل بایدن پیش نخواهد رفت بلکه از اولویت منافع اقتصادی بر مسائل حقوق بشری و ارزشهای انسانی نزد سردمداران آمریکا پرده برمیدارد.
* حسن شکوهی نسب: کارشناس مسائل اروپا و آمریکا