به گزارش ایران اکونا به نقل از خبرنگار اقتصادی خبرگزاری تسنیم ، کشتار بی رویه دام که در 4 الی 5 سال پیش به دلیل پایین بودن قیمت و عدم تامین کافی نهاده‌ها انجام شد که حتی دامن دام‌های مولد را نیز گرفت، منجر به افزایش قیمت گوشت قرمز در بازار در آن مقطع شد و در نتیجه دولت برای تنظیم بازار واردات این محصول را افزایش داد.
از گذشته دور واردات گوشت قرمز به منظور تامین کسری حدود 10 درصدی تولید در جریان بود، اما کاهش جمعیت دامی کشور، سرعت واردات را طی سالهای اخیر افزایش داد به طوری که گوشت‌های وارداتی جایگاه خود را در میان مردم باز کرد.
در گذشته عمده گوشت وارداتی به صورت منجمد گوشت گوساله بود اما در سالهای اخیر با افزایش کسری در تولید گوشت قرمز، انواع گوشت تازه و منجمد گوسفندی و گوساله و حتی دام زنده هم وارد شد.
قیمت گوشت وارداتی، نصف قیمت تولید داخل
با افزایش واردات گوشت، تقاضا برای خرید دام‌های تولید داخلی نیز کاهش یافت و صدای اعتراضات دامداران به آسمان بلند شد، زیرا از لحاظ قیمتی امکان رقابت با محصولات وارداتی را نداشتند و قیمت گوشت وارداتی نصف محصول داخلی بوده است.
نوع ارز اختصاصی به واردات گوشت قرمز هم ترجیحی بوده است تا در نتیجه این محصولات وارداتی با قیمت مناسبی به دست مصرف کننده برسد؛ از طرفی ارز اختصاص یافته به واردات نهاده‌های دامی مورد استفاده دامداران داخلی، نیز ترجیحی است، اما با این حال قیمت گوشت قرمز تولید داخل با قیمت بالایی به دست مردم می رسد و این محصول فاصله قیمتی زیادی با همتای وارداتی خود دارد.
بالا بودن قیمت تمام شده تولید دام داخلی، رقابت را از این صنعت در مقابل واردات گرفته است و در صورتی که برای حمایت از مصرف کننده گوشت وارد شود، دامداران متضرر و صدای آنها بلند می‌شود و در صورتی که واردات این محصول به نفع دامدار متوقف شود، قیمت گوشت قرمز با قیمت بالایی به دست مصرف کننده می‌رسد.
واردات گوشت امسال دو برابر شد
پس از حذف ارز ترجیحی 4200 تومانی در سال 1401 و با عمیق تر شدن کسری تولید گوشت قرمز و از طرفی کاهش قدرت خرید مردم برای خرید گوشت گران قیمت داخلی، واردات این محصول افزایش یافت به طوری که در سال جاری روزانه حدود دو برابر سال قبل، گوشت تنظیم بازاری وارد شده است.
در سال 1402 نزدیک به 129 هزار تن گوشت قرمز به ارزش بیش از 690 میلیون دلار وارد کشور شده است که بر این اساس، روزانه حدود 350 تن گوشت تنظیم بازاری در کشور توزیع شده است.
اما در شش‌ماهه نخست سال 1403 شاهد رشد چشمگیر واردات گوشت قرمز بوده ایم، به طوری که در این مدت، حدود 126 هزار تن گوشت گرم و منجمد با ارزش حدود 739 میلیون و 900 هزار دلار به کشور آمده است که تقریبا معادل کل واردات انجام شده در سال 1402 است.
اعتراضات دامداران، واردات گوشت قرمز را محدود کرد
با این حساب در 6 ماه سال جاری روزانه 677 تن گوشت قرمز وارداتی به منظور تنظیم بازار در کشور توزیع شده که دو برابر سال قبل است و این موضوع صدای دامداران داخلی را در آوررده است که موجب شد دولت برای نیمه دوم سال جاری تصمیم به کاهش واردات و در نتیجه کاهش توزیع گوشت قرمز تنظیم بازاری بگیرد.
مسعود رسولی دبیر انجمن صنعت گوشت و مواد پروتئینی کشور در گفتگو با خبرنگار اقتصادی خبرگزاری تسنیم اظهار داشت: به تازگی واردات گوشت به کشور برای حمایت تولید کننده داخلی محدود شده است.
وی افزود: بر این اساس روزانه 200 تن گوشت تنظیم بازاری شامل 100 تن گوشت گوسفندی و 100 تن گوشت گوساله کنار محصولات تولید داخلی در کشور توزیع می‌شود.
این آمار حاکی از کاهش توزیع گوشت تنظیم بازاری به یک سوم در نیمه دوم امسال در مقایسه با شش ماهه نخست سال جاری است و بیش از 71 درصد کاهش نشان می دهد.
اختصاصی| عرضه گوشت تنظیم‌بازار محدود شد472 هزار تن وزن دام کشتاری در سال 1402
طبق گزارش مرکز آمار ایران، وزن گوشت قرمز تولیدی انواع دام‌های ذبح شده در کشتارگاه‌های کشور در سال 1402 نزدیک به 472 هزار تن اعلام شده است.
بر اساس نتایج این آمارگیری، گوشت گاو و گوساله با 251 هزار تن، 53.2 درصد از وزن کل گوشت قرمز عرضه شده را به خود اختصاص داده است. گوشت گوسفند و بره با 177 هزار تن، بز و بزغاله با 32 هزار تن و سایر انواع دام با 12 هزار تن به‌ترتیب 37.5 درصد، 6.8 درصد و 2.5 درصد از وزن کل گوشت قرمز عرضه شده را به خود اختصاص داده است.
194 هزار تن وزن دام کشتاری در 6 ماه 1403
این در حالی است که در شش ماه سال جاری نیز 194 هزار تن دام در کشتارگاه‌های کشور ذبح شده است که این روند نه تنها افزایش تولید و عرضه به بازار را نشان نمی دهد بلکه در مقایسه با سال قبل که تولید شش ماهه اول بیش از 250 هزار تن بوده است، بیش از 24 درصد کاهش را شاهد هستیم.
کاهش 21 درصدی تولید گوشت قرمز در سال 1402 در مقایسه با سال قبل
روند کاهشی تولید گوشت قرمز در سال 1402 نیز وجود داشته است به طوری که در سال 1402 در مقایسه با سال قبل کاهش یافته است.
تولید گوشت قرمز در در سال 1401 ، 598 هزار تن بوده است که این امر نشان می‌دهد، میزان تولید این محصول در سال 1402 کاهش 126 هزار تنی داشته و معادل 21 درصد کاهش یافته است.
کاهش 11 درصدی تولید گوشت قرمز مهر امسال
بنا براین گزارش آخرین آمار مرکز آمار ایران نشان می‌دهد وزن گوشت قرمز عرضه‌شده انواع دام‌های ذبح‌شده در کشتارگاه‌های رسمی کشور در مهر 1403 جمعاً 34٬372 تن بوده است.
مقایسه عملکرد کشتارگاه‌های رسمی کشور در مهر 1403 با ماه مشابه سال 1402 نشان‌دهنده کاهش 11 درصدی مقدار عرضه گوشت قرمز در کشتارگاه‌های رسمی کشور است. مقدار تولید گوشت در مهر 1403 نسبت به ماه مشابه سال 1402 برای گوسفند و بره 16 درصد، برای بز و بزغاله 14 درصد، برای گاو و گوساله 7 درصد، برای گاومیش و بچه‌گاومیش 16 درصد، و برای شتر و بچه‌شتر 23 درصد کاهش داشته است.
همچنین نتایج حاصل از این طرح آمارگیری نشان می‌دهد که مقدار عرضه گوشت قرمز در کشتارگاه‌های رسمی کشور در مهر 1403 نسبت به ماه قبل (شهریور) در حدود 2 درصد افزایش داشته است.
عدم جبران کسری تولید با واردات
با وجود اینکه افزایش تولید و تغییری در روند افزایش تولید گوشت قرمز کشور در سال های اخیر شاهد نبوده‌ایم اما وزارت جهاد کشاورزی در واکنش به اعتراضات دامداران، تصمیم به کاهش واردات گرفته که به نظر می رسد بخش از آن نیز به صورت احساسی باشد که می تواند زمینه افزایش قیمت بیشتر گوشت قرمز در بازار آزاد را فراهم کند.
بر این اساس میزان روزانه واردات گوشت تنظیم بازار در مقایسه با 6 ماه ابتدایی سال 70 درصد کاهش یافته است.
هرچند به تازگی طرح جهش تولید گوشت قرمز در کشور آغاز شده است اما با توجه به میان مدت بودن این برنامه، نتایج هنوز آن برای جامعه و مصرف کننده قابل لمس نخواهد بود.
کاهش عرضه گوشت تنظیم بازاری در این شرایط، می‌تواند بر روی قیمت گوشت قرمز در بازار آزاد نیز تاثیر گذار باشد و مصرف سرانه شکننده این ماده پروتئینی را در کشور کاهش دهد و بدون حل مسئله گرهی دیگر بر گره کور تنظیم بازار گوشت قرمز بزند.
گزارش از ابراهیم نژادرفیعی
