خبرگزاری مهر - گروه استان‌ها: پیشینه تاریخی لرستان در بخش صنایع‌دستی، درخشان است و آن را باید در آثار کشف شده از غار «کلماکره» جستجو کرد.
«کلماکره» غاری است طبیعی و باستانی در شهرستان پلدختر که زیبایی قابل‌توجهی دارد، اشیا به غارت رفته شامل ریتون ها، بشقاب‌ها، پیکرک‌ها و بسیاری از انواع اشیا بی‌نظیر است که اکنون در موزه‌هایی چون «لوور»، «متروپولیتن» و «بریتیش میوزیوم» به نمایش گذاشته شده‌اند.
«صنایع‌دستی» معرف ذوق و خلاقیت هنرمندان لرستانی
تعدادی از اشیا مربوط به این غار توسط مأموران کشف و در اختیار میراث‌فرهنگی قرار گرفت و اکنون در موزه ایران باستان و موزه قلعه «فلک‌الافلاک» نگهداری می‌شوند.
صنایع‌دستی هر قوم و ملتی، معرف ذوق و خلاقیت‌های آنان در پاسخ به ضرورت‌های مادی و معنوی در مرحله مشخصی از گسترش تاریخی است، صنایع‌دستی تجلی ویژگی‌های فرهنگی و مظهری تمدن انسان‌های هر جامعه در گذر تاریخ است.
در استان لرستان صنایع‌دستی ثمره دست‌هایی است که عشق را از قلب خود جاری ساخته و با انگشتان خود با یاری تاروپود بر گلیم و جاجیم ترسیم کرده و یا با تلنگرهای چکش آن را حک می‌کنند.
انواع صنایع‌دستی عشایر استان لرستان عبارت‌اند از سیاه‌چادر، چیت، قالی و گلیم. صنایع‌دستی روستایی را قالی، گلیم، رنگرزی و جاجیم‌بافی تشکیل می‌دهند و عمده صنایع‌دستی شهری نیز خراطی، نمدبافی، قلم‌زنی، ورشوسازی، قالی، موج و گلیم‌بافی هستند.
صنایع‌دستی لرستان در سه نوع متمایز عشایری، روستایی و شهری شکل‌گرفته‌اند، بیشتر تولیدات صنایع‌دستی عشایری به مصرف خانوار، استان و سایر استان‌ها می‌رسند، به‌ندرت بخشی از آنها به‌صورت «چمدانی» به خارج از کشور صادر می‌شوند.
حوزه صنایع‌دستی کم‌خرج و زودبازده است
عطا حسن‌پور مدیرکل میراث‌فرهنگی لرستان دراین‌رابطه در گفت‌وگو با خبرنگار مهر، اظهار داشت: در حوزه صنایع‌دستی لرستان، دو هزار نفر مشغول به فعالیت هستند.
وی با بیان اینکه این هنرمندان صنایع‌دستی امسال از میراث‌فرهنگی کارت صنعتگری دریافت کرده‌اند، گفت: برپایی بازارچه‌های صنایع‌دستی، فروش در نمایشگاه‌های تهران، کیش، اصفهان و… را در این حوزه داریم.
برای اولین‌بار در «پشم» و «پشم‌ریسی» در شهرستان معمولان به زنجیره ارزش رسیده‌ایم مدیرکل میراث‌فرهنگی لرستان در ادامه سخنان خود با اشاره به پرداخت تسهیلات به این صنعتگران در استان طی امسال، گفت: به این صنعتگران به‌صورت گروهی و انفرادی تسهیلات اشتغال‌زا پرداخت شده است.
حسن‌پور با بیان اینکه حوزه صنایع‌دستی کم‌خرج و زودبازده است، افزود: برای اولین‌بار در «پشم» و «پشم‌ریسی» در شهرستان معمولان به زنجیره ارزش رسیده‌ایم.
فعالیت ۲ هزار هنرمند صنایع‌دستی در لرستان
وی در ادامه سخنان خود با بیان اینکه در لرستان هفت هزار هنرمند صنایع‌دستی داریم، گفت: از این تعداد حدود دو هزار نفر در بازار کار فعال هستند.
مدیرکل میراث‌فرهنگی لرستان، تأکید کرد: این هنرمندان به‌صورت گروهی و انفرادی فعالیت دارند.
حسن‌پور با بیان اینکه کارگاه‌های گروهی صنایع‌دستی بسیار درآمدزا هستند، گفت: همچنین این هنرمندان بیمه شده‌اند، عموماً هم بانوان در این حوزه فعالیت دارند.
وی با تأکید بر اینکه آنچه که در استان ما به‌عنوان برند در حوزه صنایع‌دستی شناخته شده است، گفت: یکی از این حوزه‌ها صنعت «ورشو» است که بروجرد نیز شهر ملی «ورشو» ممعرفی شده است.
حسن پور ادامه داد: این صنعت خیلی فروش دارد و کالای نفیس و گران قیمتی است.
مدیرکل میراث‌فرهنگی لرستان با اشاره به اینکه همچنین شهر ملی «چوغا» در حال ثبت در الیگودرز است، بیان داشت: یکی دیگر از مهم‌ترین تولیدات صنایع‌دستی لرستان دست‌بافت‌ها شامل گلیم، جاجیم، ماشته و حرمی است.
وی با بیان اینکه در گذشته پشمی که در استان از گوسفند چیده می‌شد تا تبدیل به لباس و دست‌بافت شود، کار آن در اصفهان و چهارمحال بختیاری انجام می‌گرفت، گفت: الان در شهرستان معمولان و یک شهر کوچک ماهانه یک تن پشم تولید و به دیگر استان‌ها صادر می‌شود.
صادرات صنایع‌دستی لرستان معطل پایانه تجاری
مدیرکل میراث‌فرهنگی لرستان در بخش دیگری از سخنان خود به موضوع صادرات صنایع‌دستی لرستان اشاره کرد و گفت: متأسفانه ما در این حوزه هیچ‌گونه صادرات رسمی نداریم، تنها در داخل کشور عرضه و به فروش می‌رسند.
صنایع‌دستی لرستان فقط به‌صورت «چمدانی» به خارج از کشور صادر می‌شوند حسن‌پور گفت: صنایع‌دستی لرستان فقط به‌صورت «چمدانی» به خارج از کشور صادر می‌شوند.
وی با بیان اینکه چون در استان پایانه صادراتی نداریم، گفت: مهم‌ترین چالش در لرستان برای صادرات صنایع‌دستی همین بحث نبود پایانه صادراتی است.
هنرمندی که یک سال به امید ۱۵ روز فروش می‌بافد!
الان گلیم در کوهدشت بافته می‌شود، در استان ۷۰۰ هزار تومان به فروش می‌رسد و این در حالی است که در اصفهان پنج میلیون تومان به فروش می‌رسد مدیرکل میراث‌فرهنگی لرستان با اشاره به صادرات صنایع‌دستی لرستان به نام استان‌های دیگر، افزود: الان گلیم در کوهدشت بافته می‌شود، در استان ۷۰۰ هزار تومان به فروش می‌رسد و این در حالی است که در اصفهان پنج میلیون تومان به فروش می‌رسد.
حسن‌پور تصریح کرد: فروش صنایع‌دستی لرستان تنها در ایام عید نوروز و در بازارچه صنایع‌دستی «فلک‌الافلاک» است.
وی با بیان اینکه به طور مثال خانم «آزادبخت» که یکی از گلیم‌بافان لرستانی است، یک سال به امید این ۱۵ روز ایام تعطیلات نوروز، «می‌بافد»، گفت: واقعاً هم در این ۱۵ روز به دلیل کیفیت بالا و زیبایی به فروش می‌رود.
مدیرکل میراث‌فرهنگی لرستان با بیان اینکه هنرمندان صنایع‌دستی لرستان در طول سال فروش دارند، اما خیلی کم، گفت: به طور مثال ما همایشی به نام کنگره شهدا را داشتیم، آنجا فروش صنایع‌دستی هنرمندان خیلی خوب بود.
