خبرگزاری تسنیم، رشت، برنج به عنوان یکی از اصلیترین مواد غذایی در بسیاری از کشورها به ویژه در ایران، نقش مهمی در تأمین نیازهای غذایی خانوارها دارد و در بسیاری از فرهنگها، برنج به عنوان غذای اصلی در وعدههای غذایی مصرف میشود و در ایران، برنج به همراه خورشتها و دیگر غذاها به طور گستردهای مصرف میشود که در استانهای شمالی تنوع خورشتها بسیار بیشتر از استانهای دیگر است که همین نیز نیاز مصرفی برنج را نیز قابل توجه میکند.
برنج به دلیل قابلیت ترکیب با انواع مواد غذایی، امکان تهیه غذاهای متنوع و خوشمزه را فراهم میکند. از پلوی ساده تا انواع خورشتها و دسرها، برنج در بسیاری از غذاها مورد استفاده قرار میگیرد.
البته قیمت کم محصول برنج نیز به عنوان یک منبع غذایی سالم نسبت به بقیه مواد غذایی مقرون به صرفه است که برنج بر روی هر سفرهای مشاهده میشود، البته قابلیت نگه داری آسان و ارزش غذایی بالا و غیره نیز باعث شده تا میزان استفاده از برنج در سبد خانوارها چشم گیر باشد.
در ایران چندین استان اقدام به کاشت و برداشت محصول برنج میکنند که سهم تولید برنج توسط استانهای گیلان و مازندارن بسیار بیشتر است و حجم قابل توجهی از نیاز کشور را تامین میکنند ولی در طول همه این سالهای گذشته، کشاورزان با دغدغههای فراوانی از جمله تامین آب مزارع، قیمت پایین محصول برنج، واردات برنج خارجی در زمان برداشت محصول در ایران، وضعیت بیمه وعدم پرداخت به موقع حق بیمه و غیره از جمله آنها است.
کشاورزان در هرسال متحمل هزینههای جانبی زیادی میشوند که افزایش اندک قیمت فروش برنج و از سوی دیگر واردات برنج در زمان برداشت محصول، کفاف تامین هزینههای آنان را نمیدهد و به نوعی دخل و خرج با هم نمیخواند، افزایش قیمت نهادهها مانند بذر، کود، سموم و انرژی میتواند فشار مالی زیادی بر کشاورزان وارد کند از سوی دیگر افزایش دستمزد کارگران نیز به هزینههای تولید افزوده و بر سودآوری کشاورزان تأثیر میگذارد. عدم حمایت کافی دولت از کشاورزان، مانند قیمتگذاری تضمینی یا تسهیلات مالی مناسب و پرداخت به موقع تسهیلات، موجب دلسردی کشاورزان گردیده که همین باعث شده تا شاهد تغییر کاربری زمین شالیزاری و یا حتی بیار گذاشتن زمین به دلیلعدم به صرفه بودن کاشت برنج باشیم.
*میزان تولید و نیاز برنج کشور چقدر است؟
طبق برخی آمار میزان نیاز کشور به برنج سه میلیون تن است که حدود 2.5 میلیون تن در داخل کشور تولید میشود و الباقی نیاز به واردات است که بعضا طی سالهای گذشته بیش از نیاز کشور برنج وارد کشور شد.
البته در سال جاری مسئولان اعلام کردند که جلوی واردات برنج را گرفتهاند که در این خصوص صالح محمدی رئیس سازمان جهاد کشاورزی گیلان میگوید که در دو سال گذشته 1.8 میلیون تن برنج وارد کشور شده که در حال فروش است و تا پایان آبان ماه امسال از ثبت سفارش واردات برنج جلوگیری شده که به دنبال تمدید این زمان هستیم.
به گفته رئیس سازمان جهاد کشاورزی گیلان میزان اراضی شالیزاری گیلان 238 هزار هکتار است.
آن چیزی که در سالهای موجب شده تا کشاورزان بیشتر متضرر شوند واردات برنج بیش از میزان مورد نیاز کشور بود که باعث بینظمی در بازار میشود این در حالی است که رئیس سازمان جهاد کشاورزی گیلان از تلاش واردکنندگان برای واردات برنج خبر میدهد و میگوید برای حمایت از کشاورزان تولیدکننده به دنبال تمدید ممنوعیت واردات برنج هستیم تا کشاورز بتواند محصول خود را به فروش برساند و کشاورزان اکنون چشم انتظار تمدید ممنوعیت واردات برنج هستند.
* واردات برنج به اندازه نیاز واقعی کشور و حذف ارز ترجیحی 2 راهکار حمایت از برنجکاران
مهرداد لاهوتی نماینده مردم لنگرود در مجلس نیز در گفت و گو با خبرنگار تسنیم با بیان اینکه تنها را اقتصادی کردن محصول برنج مدیریت واردات است و صرفا به اندازه نیاز کشور واردات صورت گیرد، اظهار کرد: براساس سرانهای که جهاد کشاورزی اعلام کرده هر نفر 36 کیلوگرم در سال مصرف میکنند که نیاز کشور سه میلیون تن است.
وی با بیان اینکه دو میلیون و 4 هزار تن از محصول برنج توسط کشاورزان کشور تولید میشود و حدود 600 هزار تن برنج نیاز به واردات دارد، گفت: طی پیگیریهایی که انجام دادم وزیر کشاورزی دو هفته پیش به من قول داد که در سال آینده میزان واردات برنج از ششصد تن بیشتر نشود که خود این نوعی مدیریت و نظارت است که بیش از نیاز واردات برنج صورت نگیرد.
نماینده مردم لنگرود در مجلس با تاکید بر حذف ارز ترجیحی برنج بیان کرد: با توجه به شرایط دنیای امروز، باید قوت غالب کشور را خودمان تولید کنیم و اگر تولید برای کشاورز صرفه اقتصادی نداشته باشد تغییر کاربری پیدا میکند و تبدیل به ساختمان میشود و یا در زمین محصول دیگری را کشت میکنند.
نائب رئیس کمیسیون برنامه و بودجه مجلس با بیان اینکه خیلی از برنج کارها به دلیل اینکه تولید برنج صرفه اقتصادی ندارد محصول دیگری را پرورش دادند، افزود: دولت باید از کشاورز حمایت کند و یکی از راههای حمایت از کشاورزان برنج کار، واردات برنج براساس نیاز کشور و حذف ارز ترجیحی است.
*برنج به قیمت تضمینی خرید شود
محمدرضا احمدی سنگری نماینده مردم رشت و خمام در مجلس در گفت و گو با خبرنگار تسنیم با اشاره به جلسه مردادماه امسال مجمع نمایندگان گیلان با رئیس کمیسیون کشاورزی مجلس و جلسه جداگانهای با وزیر کشاورزی اظهار کرد: نیاز کشور 2.2 دهم واردات برنج است که در این جلسه مقرر شد جلوی این کار گرفته شود و حدود هفتصد تن برنج مازاد که نیاز کشور است نیز ارز ترجیحی برای آن در نظر گرفته نشود.
وی با بیان اینکه قرار است که در این خصوص بررسی انجام شود که ارز ترجیحی برای واردات برنج در نظر گرفته نشود که در صورت محقق شدن، اتفاق خوبی برای کشاورزان است، گفت: در خصوص خرید برنج نیز پیشنهاد شد تا مبلغی به تعاونی روستایی داده شود تا خود تعاونی اقدام به خرید تضمینی برنج مانند چای از کشاورزان کند.
نماینده مردم رشت و خمام در مجلس با بیان اینکه در حال پیگیری هستیم که این موضوع بررسی و اجرایی شود، افزود: پیشنهاد ما حذف ارز ترجیحی برای واردات برنج و خرید تضمینی برنج توسط تعاونی روستایی است که در این خصوص نمایندگان مردم پیگیری خواهند کرد تا این اتفاق صورت گیرد.
قیمت کنون برنج در بازارها با توجه به کیفیت این محصول مابین 65 تا 85 هزار تومان است که کشاورزان گیلانی معتقدند این نرخ به ازای خرید هرکیلو برنج محلی که دارای ارزش غذایی زیادی نیز میباشد به هیچ عنوان جوابگوی افزایش قیمت بذر، کود، تراکتور، آب، برق، گازوئیل و سایر هزینههای کاشت، داشت و برداشت نیست و فقط آسیبهای جسمی و ضررش برای کشاورز مانده است.