خبرگزاری مهر گروه استان‌ها: گرایش جهانی به الگوی توسعه مبتنی بر اقتصاد آزاد و افزایش صادرات زمینه افزایش همکاری‌های تجاری و صنعتی کشورهای منطقه‌ای و فرامنطقه‌ای را در راستای توسعه اقتصادی و اجتماعی آنها فراهم کرده است.
سازمان همکاری‌های اقتصادی منطقه‌ای (اکو) یکی از همین سازمان‌ها است که با هدف تقویت همکاری‌ها و توسعه اقتصادی کشورهای عضو در سال ۱۹۸۵ میلادی تأسیس شد.
اکو که میراث‌دار سازمان عمران منطقه‌ای (آر. سی. دی) است با تکیه بر عوامل فرهنگی، جغرافیایی، تاریخی، اقتصادی و سیاسی کشورهای منطقه زمینه همکاری منطقه‌ای ۱۰ کشور ایران، افغانستان، جمهوری آذربایجان، قزاقستان، قرقیزستان، پاکستان، تاجیکستان، ترکمنستان، ترکیه و ازبکستان را فراهم کرده است؛ کشورهایی که با بیش از هشت میلیون متر مربع مساحت و نیم میلیارد نفر جمعیت از موقعیت خاصی برخوردار هستند.
سازمان اکو که به‌عنوان یک نهاد مهم در منطقه آسیا و اقیانوسیه شناخته می‌شود تلاش می‌کند تا نقش مؤثری در تسهیل تجارت و همکاری‌های اقتصادی میان این کشورها که علاوه بر دسترسی به چند آبراهه و دریای بین‌المللی، دارای منابع سرشار نفت و گاز هستند، ایفا کند.
ایجاد و گسترش روابط تجاری و اقتصادی بین کشورهای عضو، برنامه‌ریزی و اجرای پروژه‌های مشترک در حوزه حمل و نقل، انرژی و ارتباطات، تلاش برای یکپارچگی اقتصادی و سیاسی میان کشورهای عضو و توسعه همکاری در حوزه‌های فرهنگی و اجتماعی به‌منظور افزایش فهم متقابل از جمله اهداف اصلی سازمان اکو است.
کشورهای اکو که ارزان‌ترین و سریع‌ترین مسیر حمل و نقل بین شرق و غرب جهان را فراهم می‌کنند با تولید ناخالص داخلی به میزان ۱.۸ تریلیون دلار، فرصت کم‌نظیری را پیش روی توسعه زیرساخت‌های اقتصادی منطقه گذاشته‌اند.
استان خراسان رضوی علاوه بر برخورداری از سه مرز رسمی «دوغارون، سرخس و شمتیغ» با کشورهای غرب و شمال شرق آسیا، به عنوان یک گذرگاه ترانزیتی ویژه نقش و مهمی در دسترسی به بازارهای آسیای میانه، توسعه تجارت، گسترش زیرساخت‌ها، جذب سرمایه‌گذاری و اشتغالزایی دارد.
این موقعیت ممتاز در کنار ظرفیت‌های گردشگری، صنعتی و… استان خراسان رضوی فرصت مناسب و ویژه‌ای برای افزایش ارتباط و همکاری با کشورهای عضو سازمان اکو و تقویت تجارت است.
برگزاری اجلاس اکو؛ فرصتی برای معرفی ظرفیت‌های استان خراسان رضوی
رئیس دفتر نمایندگی وزارت امور خارجه در منطقه شمال شرق گفت: برگزاری بیست و هشتمین اجلاس وزرای امور خارجه فرصتی برای مشهد و خراسان رضوی است تا ظرفیت‌های اقتصادی، فرهنگی و گردشگری این استان و کلان‌شهر به کشورهای حاضر در این نشست معرفی شود.
احمدرضا معصومی با بیان اینکه رویکرد ما میزبانی همه‌جانبه از این رویداد است، اظهار کرد: بر همین اساس، در حاشیه برگزاری اجلاس وزرای امور خارجه اکو، نمایشگاه کوچکی از توانمندی‌ها و فناوری‌های دانش‌بنیان و نوپدید در استان خراسان رضوی نیز برپا شده است.
وی با بیان اینکه در این اجلاس علاوه بر وزیران امور خارجه، سفیران و هیئت‌های نمایندگی ۱۰ کشور عضو، دبیرکل و نمایندگانی از اتحادیه کشورهای جنوب شرق آسیا (ASEAN)، دبیرکل و نماینده‌ای از گروه هشت کشور اسلامی (D8) و نمایندگان برخی دیگر از پیمان‌های منطقه‌ای و بین‌المللی نیز حضور دارند، خاطرنشان کرد: شورای وزیران به عنوان مهم‌ترین رکن تصمیم‌گیری در اکو تاکنون اجلاسی در سطح وزرا در شهری به‌جز پایتخت برگزار نکرده است و ظرفیت‌های فرهنگی مشهدالرضا (ع) دبیرخانه رویداد را بر آن داشت تا فرصت میزبانی به این شهر سپرده شود.
باید توافق تجاری اکو را بروزرسانی کنیم
دبیرکل اکو در بیست و هشتمین نشست وزرای خارجه کشورهای عضو اکو با بیان اینکه باید اکو را با پتانسیل‌هایش برای مردممان تغییر بدهیم، اظهار کرد: پس از مذاکرات مختلف، ۱۷ سال پیش سندی را تصویب کردیم.
اسد مجید خان با تاکید بر اینکه باید از طریق فعالیت‌های اقتصادی، انسجام در منطقه ایجاد کنیم، تصریح کرد: باید توافق تجاری اکو را بروزرسانی کنیم و از همه کشورهای عضو اکو می‌خواهم که به این فرآیند بپیوندند چرا که ما در کشورهای منطقه نیازمند اقتصاد رقابتی هستیم.
وی افزود: بیانیه اجلاس مشهد که به تصویب وزیران خارجه کشورهای عضو خواهد رسید، رویکردی آینده‌نگرانه دارد و در آن بر گسترش انسجام منطقه‌ای و همچنین تلاش برای توسعه ارتباطات زیرساختی و پیوستگی بیشتر اعضا تاکید شده است.
دبیرکل اکو بیان کرد: از جمهوری اسلامی ایران به دلیل میزبانی عالی و تمهیدات بسیار خوبی که در برگزاری این اجلاس در نظر گرفت، تشکر می‌کنیم.
اسد مجید خان با بیان اینکه همه اعضا دارای اشتراکات دینی، جغرافیایی، فرهنگی و پیوندهای اقتصادی هستند، افزود: با این همه هنوز نتوانسته‌ایم انسجام خوب و شایسته‌ای در بین خود ایجاد کنیم.
وی اظهار کرد: ۱۷ سال پیش سندی تصویب شد که تاکنون نیمی از اعضا به آن پیوسته‌اند و یکی از چالش‌های ما در تحقق اهداف سازمانی این است که نشست‌ها به دلیل نبود میزبان به موقع برگزار نمی‌شود که امیدواریم اعضا در این خصوص اهتمام و توجه بیشتری داشته باشند.
دبیرکل اکو ادامه داد: امیدواریم بتوانیم از طریق توسعه فعالیت‌های اقتصادی، انسجام بیشتری ایجاد کنیم، همچنین توافق تجاری اکو را به‌روزرسانی کرده و در خصوص تجارت خارجی بررسی و بازبینی خوبی انجام دهیم.
اسد مجید خان افزود: در این خصوص نیازمند رایزنی میان کارشناسان خود هستیم، باید با برگزاری نشست‌ها، محدویت‌ها را شناسایی کنیم. نمایشگاه و نشست‌های تجاری در منطقه برگزار کنیم. باید گفت وگوهای منظم میان وزرای اقتصاد عضو اکو برگزار و ساز و کار منسجمی ایجاد شود تا بتوان بر مشکلات غلبه کرد.
وی با بیان اینکه باید اتصالات و راه‌های ارتباطی را در منطقه اکو توسعه دهیم، افزود: باید فرایند حمل و نقل در این منطقه را به صورت دیجیتالی دنبال کنیم.
دبیرکل اکو اظهار کرد: چالش‌های مختلفی در خصوص امنیت و تأمین مالی وجود دارد و باید روش‌هایی را پیدا کرده و از نزدیک با شرکا و مؤسسات منطقه‌ای و بین المللی ارتباط برقرار کنیم. از بانک‌ها تأمین مالی داشته باشیم و یک شبکه حمل و نقل مطلوب را ایجاد کنیم.
اسد مجید خان افزود: برای مقابله با بلایای طبیعی به یک چهارچوب منطقه‌ای نیاز داریم. مقابله با تهدیدات اقلیمی، آب شدن یخ‌ها و جنگل‌زدایی نیازمند همکاری نزدیک‌تر منطقه‌ای است و حال آنکه ۱۰ سال است که وزیران مربوطه گرد هم نیامده‌اند.
وی با بیان اینکه، دارای ابتکاراتی هستیم که توجه و حمایت وزرا را می‌طلبد، بیان کرد: گردشگری از ابزارهای مهم برای ارتباط مردم منطقه با هم است. موضوع پایتخت گردشگری اکو نشانگر تلاش ما در این زمینه و تاکید بر نقش تاریخی، فرهنگی و جغرافیایی شهرها و پایتخت‌ها است.
اسد مجید خان گفت: تقویت همکاری‌ها از جمله اهداف اصلی ما است و سند چشم انداز جدید برای پس از ۲۰۲۵ نیز به تصویب رسیده است.
وی افزود: تقویت مشارکت بین دبیرخانه و ریاست اکو لازم است و همچنین بازدید از دبیرخانه باید در برنامه سفر هیأت‌ها باشد. دبیرخانه متعهد به اعضا است و با وجود محدودیت‌های مالی که تأثیر فراوانی بر فعالیت‌ها داشته است به عنوان دبیرکل به افزایش شفافیت و گفتگو میان اعضا متعهد هستیم.
هم مرزی خراسان رضوی با برخی کشورهای عضو اکو
رئیس اداره بازرگانی خارجی اداره کل صنعت، معدن و تجارت خراسان رضوی، ترانزیت و حمل‌ونقل را یکی از اهداف پیمان اکو بیان و اظهار کرد: موقعیت استراتژیک ایران و دسترسی به آب‌های خلیج فارس اهمیت موضوع ترانزیت و حمل‌ونقل را دوچندان کرده است.
محمدعلی امیرفخریان با بیان اینکه از خراسان رضوی به عنوان دروازه ورود به آسیای میانه یاد می‌شود تصریح کرد: اکثر کشورهای عضو سازمان اکو در آسیای میانه هستند و خراسان رضوی مرز مشترکی با چندین کشور از جمله افغانستان و پاکستان دارد. همچنین این استان راه اتصال بسیار مناسبی به کشورهای قزاقستان، ترکمنستان، قرقیزستان، ازبکستان و تاجیکستان است.
وی با اشاره به اهمیت ویژه خراسان رضوی در حوزه ترانزیت خاطرنشان کرد: موقعیت جغرافیایی این استان باعث ایجاد ظرفیت‌های بی‌بدیلی برای توسعه کشور شده است.
رئیس اداره بازرگانی خارجی اداره کل صنعت، معدن و تجارت خراسان رضوی ادامه داد: موقعیت خراسان رضوی و تصمیم درستی که مسئولین وزارت خارجه برای محل برگزاری این اجلاس گرفته‌اند، نشان دهنده اهمیت این استان برای کشورهای منطقه است و می‌توان مراودات اقتصادی و ترانزیتی را طی این اجلاس تقویت و تسهیل کرد.
امیرفخریان با بیان اینکه برنامه‌های متعددی در راستای پیشبرد اقتصاد استان در نظر گرفته شده است، افزود: یکی از اقدامات مؤثر، برگزاری نمایشگاه توانمندی‌های اقتصادی جمهوری اسلامی ایران، افغانستان و ترکمنستان در اوایل آبان ماه در مشهد بود و اولین رویداد پس از اکو، اعزام تعدادی از فعالین اقتصادی استان به هرات افغانستان است که با محوریت خانه صنعت، معدن و تجارت استان انجام خواهد شد.
وی با اشاره به ظرفیت‌های استان خراسان رضوی در حوزه گردشگری گفت: تمرکز در حوزه گردشگری می‌تواند باعث افزایش سفرهای بین کشوری شود که همین مهم، موجب کاهش هزینه تجار خواهد شد و از طرفی تجار و بازرگانان را با ظرفیت‌های متقابل ایران و کشورهای آسیای میانه بیشتر آشنا خواهد کرد.
