روحالله ایزدخواه عضو کمیسیون صنایع مجلس شورای اسلامی در گفتوگو با خبرنگار پارلمانی خبرگزاری تسنیم، با اشاره به لزوم استفاده از ظرفیت بورس کالا برای عرضه و فروش خودرو، گفت: در مسئله خودرو یک دعوای قدیمی بین دو رویکرد وجود دارد که این اختلاف نظر از دولت قبل نیز شروع شده و در دولت فعلی نیز ادامه داشته است.
وی افزود: یک طرف دعوا که دولتیها باشند علاقهمندند که قیمت خودرو به سمت قیمت بازار آزاد سوق دهند و به سقف برسانند و تصور میکنند که با این اقدام مسئله رانت در بازار خودرو حذف شده و در نتیجه قیمتها نیز به مرور تعدیل میشود ولی ما میگوییم چون خودرو در این سالها تبدیل به کالایی سرمایهای شده و بخش قابل توجهی از تقاضاها در این بازار به خاطر کسب سود از معاملات خودرو و نه برای مصرف واقعی است، اگر ما قیمت را به سمت بازار آزاد رهاسازی کنیم در نهایت هیچگونه تعدیلی در قیمت خودرو در بازار آزاد اتفاق نمیافتد.
عضو کمیسیون صنایع مجلس با بیان اینکه رویکرد ما در بحث خودرو، عرضه تولیدات خودروسازان در بورس کالا است، گفت: هر دو رویکرد بر این مسئله واقف هستند که قیمت دستوری نه تنها مشکل بازار خودرو را حل نکرده بلکه به سوداگری و دلالی در این بازار نیز دامن زده است، چرا که بین قیمت دستوری و بازار افزایش قابل توجهی به وجود آمده و انگیزه سوداگری در این بخش را به حد زیادی تحریک کرده است، منتها نظر قاطبه کمیسیون صنایع مجلس این است که خودرو در بورس کالا عرضه شود.
ایزدخواه ادامه داد: ادله ما برای عرضه خودرو در بورس کالا این است که اولاً اگر قیمت در بازار آزاد بالا است دلیل نمیشود که ما این قیمت کاذب را به جیب خودروساز بریزیم چراکه خودروساز باید همان هزینه تمام شده به علاوه سود مصوب خودش را طلب کند که اتفاقاً به این مسئله نیز راضی است. خودروسازان در شرایط فعلی میگویند با قیمت دستوری خودرو را با ضرر تولید میکنند ما هم به آنها میگوییم قیمت دستوری نباشد اما اینطور هم نباشد که قیمت هر چه بود به نفع شما تمام شود چرا که در این صورت سوداگری در بازار خودرو به دست خودروساز میافتد و خودروسازان با توزیع قطره چکانی خودرو به التهاب در بازار دامن میزنند؛ پس گام اول برای ساماندهی بازار خودرو عرضه در بورس کالا است.
نماینده تهران در مجلس تصریح کرد: با عرضه خودرو در بورس کالا قیمت پایه یا تمام شدهی خودرو مبنای معاملات قرار خواهد گرفت و اگر در قیمتگذاری نیز ارقام بالاتری به ثبت رسید، این مابهالتفاوت قیمتی بر اساس تکالیف قانونی که مجلس برای دستگاههای اجرایی مشخص میکند، به صندوق دولتی واریز میشود تا در مصارف ویژه حوزه حمل و نقل هزینه شود.
وی افزود: با این کار هم انگیزه سوداگری از خودروساز گرفته میشود و هم مردم میتوانند در یک بستر شفاف با یکدیگر رقابت کنند. همچنین دیگر مردم نمیگویند که دولت خودرو را گران کرد چراکه مشتریان هستند که قیمت خودرو را در بورس کالا تعیین میکنند و اگر قیمت بالاتری را برای یک خودرو بگذارند، تحمیلی از سوی حاکمیت یا خودروساز نیست.
ایزدخواه گفت: البته برخیها در رد این مکانیزم رقابتی میگویند که با پیادهسازی این سازوکار آن دسته از مردم که قادر تقاضای واقعی برای خرید خودرو دارند، امکان خرید با قیمت پایه را نخواهند داشت و مجبورند در قیمت رقابتی، اقدام به خرید خودرو کنند. این گزاره برای کوتاه مدت درست است اما با توجه به اینکه مابهالتفاوت قیمت پایه و قیمت رقابتی قرار نیست به جیب دلالان برود، در میان مدت انگیزههای سوداگرایانه کاهش مییابدو قیمت خودرو در بورس کالا به مرور به قیمت پایه نزدیک میشود. البته سوالی که اینجا باید از منتقدان عرضه خودرو در بورس کالا پرسید این است که مگر در شرایط فعلی مصرف کننده واقعی میتواند خودرو را با قیمت کارخانه خریداری کند؟
عضو کمیسیون صنایع مجلس همچنین درباره آخرین وضعیت طرح پیشنهادی این کمیسیون برای عرضه خودرو در بورس، گفت: ما در کمیسیون صنایع ابتدا به دنبال این بودیم که دولت جدید خودش تدبیر کند و ما از اهرم قانونی در حوزه عرضه خودرو به بورس کالا استفاده نکنیم که متاسفانه دولت در این زمینه اقدامی قابل توجهی صورت نداد؛ بنابراین در ابتدای اجلاسیه سوم تصمیم گرفتیم که طرح عرضه خودرو در بورس کالا را بار دیگر در دستور کار کمیسیون قرار دهیم.