مسعود باقرزاده کریمی با اشاره به آخرین اقدامات انجام شده برای ورود پساب به بورس گفت: در حال حاضر تعدادی از استان‌ها فرآیند عرضه پساب در بورس را انجام داده و مجوز‌های لازم را اخذ کرده‌اند. حداقل ۵ استان آمادگی عرضه پساب در بورس را دارند که امسال فعال می‌شوند و استان‌های دیگر هم در سال جاری به آنها می‌پیوندند و این فرآیند با سرعت ادامه پیدا خواهد کرد.
وی در ارتباط با اینکه عرضه پساب در بورس می‌تواند به واقعی شدن قیمت آب کمک کند، اظهار کرد: از این لحاظ باید به این موضوع نگاه کرد که پساب یک آب مجدد است. تأمین آب از طریق جمع‌آوری آب‌های سطحی، ایجاد سد‌ها و حفر چاه‌ها صورت می‌گیرد. اما آبی که آلوده شده فاضلاب است و اگر بخواهد دوباره استفاده شود، آب خام نیست و نیاز به هزینه و سرمایه‌گذاری برای استفاده مجدد آب دارد.
باقرزاده ادامه داد: بنابراین تصفیه فاضلاب مستلزم هزینه است که بخش خصوصی خود این هزینه را پرداخت می‌کند و وقتی از آب خام گران‌تر تمام می‌شود، سعی می‌کند با اصلاح فرآیند‌ها و بهبود شرایط تولید، مصرف را به حداقل برساند و با افزایش بهره‌وری و روش‌های مختلف که به کاهش مصرف آب کمک خواهد کرد. از طرفی با توجه به هزینه‌هایی که برای تصفیه فاضلاب انجام می‌شود، قیمت آب هم متناسب با آن افزایش پیدا می‌کند.
مدیرکل دفتر برنامه‌ریزی و بودجه شرکت مهندسی آب و فاضلاب کشور ادامه داد: آب هم مشابه با این فرآیند‌ها هزینه‌هایی دارد که باید به تدریج این هزینه‌ها را از مصرف‌کننده صنعتی تأمین کنیم تا صنایع شرایط خودشان را با میزان هزینه‌ای که برای آب و پساب انجام می‌دهند، مطابقت دهند. بر اساس بررسی‌هایی که انجام دادیم هزینه آب صنایع در سبد هزینه حداکثر به ۵ درصد می‌رسد و این میزان هزینه‌ای نیست که تولید را تحت الشعاع قرار دهد و باعث کند شدن تولید شود.
باقرزاده کریمی در ارتباط با نحوه عرضه پساب در بورس افزود: مانند سایرحامل‌های انرژی از جمله نفت و مواد پتروشیمی، پساب هم طی فرآیندی که مستلزم اخذ یکسری مجوز‌ها از سازمان بورس بود، وارد این بازار شده است. به طوری که این مجوز‌ها سال گذشته اخذ شده و پساب تصفیه‌خانه‌های فاضلاب این قابلیت را دارد در بورس عرضه شود. هم کمیت و هم کیفیت پساب برای مشتریان کاملاً مشخص است و امسال انتظار داریم تمامی شرکت‌های استانی آب و فاضلاب به فراخور نیازی که در منطقه هست، پساب را در بورس عرضه کنند.
وی درباره قیمت پساب گفت: بر اساس قانون قیمت تمام شده پساب حداقل قیمت است و قیمت تمام شده تولید پساب در استان‌های مختلف با توجه به شرایط جغرافیایی و ساختار تأسیسات فاضلاب و عوامل دیگر متفاوت است؛ بنابراین کشف قیمتی برای هزینه‌های تولید پساب انجام می‌گیرد و در بورس هم مبنا رقابت است و به بالاترین قیمت فروخته می‌شود.
مدیرکل دفتر برنامه‌ریزی و بودجه شرکت مهندسی آب و فاضلاب کشور به حجم پساب تولیدی کشور اشاره کرد و افزود: ۱.۶ میلیارد مترمکعب پساب تولیدی است که تا کنون توانسته‌ایم ۲۲۰ میلیون مترمکعب را به صنایع واگذار کنیم. هدف‌گذاری این است که هرسال تأمین پساب صنایع به ویژه صنایع آب بر را حداقل ۳۵۰ میلیون متر مکعب اضافه کنیم و کاملاً این موضوع بستگی به شرایط استان و شهری که پساب در آن تولید می‌شود، دارد. ما شهر‌ها و مناطقی داریم که پساب تولیدی داریم، اما صنایع مصرف‌کننده آن را نداریم و مناطقی داریم که صنایع نیاز به پساب دارند، اما هنوز تأسیسات تصفیه فاضلاب هنوز کامل نشده است.
باقرزاده کریمی در ارتباط با واگذاری پساب به صنایع، صرفه‌جویی در مصرف آب و یا جلوگیری از محدودیت‌های آبی خاطر نشان کرد: حدود ۸ میلیارد متر مکعب مصرف آب شرب است که در برخی از شهر‌ها به دلیل تغییرات اقلیمی و کاهش بارش‌ها با تنش آبی مواجه می‌شویم. این درحالی است که تأمین آب شرب از اولویت‌های ما است.
وی ادامه داد: اولویت نخست ما در تولید و تأمین پساب برای صنایعی است که قبلاً تخصیص آب داشتند، بنابراین طبق قانون تخصیص آب آنها را لغو و پساب تأمین می‌کنیم که در یک افق چندساله درصد قابل توجهی از آب شرب از صنایع کسر و با جایگزینی پساب بتوانیم آن را در اختیار شرب قرار دهیم.
مدیرکل دفتر برنامه‌ریزی و بودجه شرکت مهندسی آب و فاضلاب تصریح کرد: تکمیل تصفیه‌خانه‌ها حتی اگر برای صنایع هم مصرف نداشته باشند، برای تغذیه آبخوان‌ها و جریان‌های زیست محیطی با توجه به کیفیتی که پساب دارد، می‌تواند مفید باشد و کمکی برای تعادل زیست محیطی در کشور ایجاد کنند.
وی درباره استفاده پساب برای کشاورزی، یادآور شد: وزارت نیرو این موضوع را دنبال نمی‌کند، به این علت که اعتقاد دارد باید حتماً استاندار‌های کیفی پساب رعایت شود و تأییدات لازم از طرف سازمان محیط زیست و وزرات کشاورزی به این موضوع داده شود؛ بنابراین درباره این موضوع وسواس خاصی وجود دارد.
باقرزاده تاکید کرد: پسابی که کیفیت مناسب داشته باشد، برای تولید چوب و محصولات غیرخوراکی می‌تواند کاربرد داشته باشد که نیازمند صدور اخذ مجوز لازم از طرف مراجع ذیربط است تا وزرات نیرو بتواند در این زمینه آب واگذار کند. در شرایطی که این مجوز‌ها نباشد به هیچ عنوان وزرات نیرو در این زمینه اقدامی صورت نخواهد داد.
باشگاه خبرنگاران جوان اقتصادی اقتصاد و انرژی
