در برنامه بالاتر به موضوع یارانه بنزین به شماره ملی یا پلاک خودرو با حضور خادمی و زمانیان کارشناس انرژی و اقتصادی مورد بررسی قرار گرفت.
خادمی کارشناس انرژی گفت: مشکل ما متاسفانه اساسی است و با دادن یارانه سوخت به کارت ملی یا پلاک اصلا صحیح نیست و برطرف نخواهد شد ،بعداز انقلاب ما ۴ پالایشگاه در کشور احداث کردیم و این موضوع باعث اشتغال کم در جامعه شد.
او گفت: ما ۲۴ میلیون خودرو در کشور داریم اگر سوخت به کارت ملی بدهیم مصرف سوخت از این که هست افزایش مییابد و این موضوع باعث تورم و آسیب به جامعه می شود،ما به جای اینکار باید به فکر ایجاد پالایشگاه کنیم.
او افزود: در حال حاضر نزدیک به ۲۰ میلیون کارت سوخت در کشور وجود دارد، فرض کنید ۷۰ میلیون جمعیت از ۸۵ میلیون جمعیت کشور به سهمیه بنزین یارانهای اضافه شوند، میدانید که این جمعیت چه فاجعهای ممکن است به دنبال داشته باشد و چه رانتی ایجاد شود؟
خادمی گفت: ما امروز مشکل مترو نداریم ولی در برخی از جاهای تهران مترو نیست و مردم باید از خودرو خود استفاده کنند،ما باید در وهله نخست زیر ساخت حمل و نقل و عمومی را اصلاح کنید بعد به فکر این موضوعات باشیم.
او افزود: اگر ما خودرو با کیفیت تولید و وارد کنیم ۳۰ میلیون لیتر بنزین صرفه جویی می کنیم،طرحی که اجرای آن دو سال قبل کنار گذاشته شده، حالا بعد از دو سال گروهی به این فکر افتادهاند که دوباره آن را مطرح کنند اصلا چه توجیهی دارد؟
خادمی گفت: نمیدانم چه میتوان گفت، ولی با هر دیدگاهی که به آن نگاه کنیم بیمعنی است. اگر مساله عدالت است که به هر کارت ۱۵ لیتر بنزین داده شود، تکلیف ماشینهای دولتی یا خودروهای عمومی چه میشود؟ مثلا من راننده تاکسی هستم و سه بچه دارم، طبق عدالتی که به این شکل تعریف میشود سهمیه من و خانوادهام ۷۵ لیتر بنزین میشود. اگر به من بنزین دیگری بدهند آیا این منافی عدالت نخواهد بود؟ اگر ندهند چطور؟ تبعاتش در جامعه چه خواهد بود؟
او تصریح کرد: تجربه افزایش قیمت بنزین در همان مقطع باعث شد که نرخ تورم به شدت بالا برود و دهکهای پایین درآمدی بیشترین ضرر را از این افزایش قیمتها ببینند.
خادمی گفت: من مخالف ارائه یارانه سوخت به شماره ملی یا خودرو نیستم ولی نظر من این است که این اثر باعث تورم در جامعه خواهد شد بنابراین باعث ارتقا و ثروتمند کشور نمی شویم بلکه جامعه را بدتر خواهیم کرد،امروز سبد انرژی در کشورهای مختلف منتوع است ولی در کشور ما همین سوخت بنزین است.
در ادامه زمانیان کارشناس اقتصادی گفت: متاسفانه پولی نیست که ما پالایشگاه احداث کنیم و من هم مخالف احداث پالایشگاه نیستم،امروز در کشورمان یارانه صنعت و رفاهی فرق میکند به طوریکه یارانه بنزین از یارانه صنعت و یارانه گازوئیل از یارانه رفاهی است.
او ادامه داد: بنزین ما امروز با ۷۰ سنت وارد و با ۵ سنت به فروش می رسانیم،این سوخت باید به همه داده شود چرا فقط باید ثروتمندان داده شود؟
زمانیان گفت: بنزین باید به افراد فقیر جامعه برسد چرا نباید ثروت کشور مردم به جیب خودشان برود؟به نظر من منابع کشور باید به جیب خودمان برود، امروز هیچکدام از بخش خصوصی حاضر به ساخت پالایشگاه یا نیروگاه نیست چون امروز انرژی این نیروگاه و پالایشگاه به جیب ثروتمندان می رود.
او گفت: با اجرای این اصلاحات، کشور میتواند به بازار بنزین عادلانهتر و پایدارتر دست یابد و درعین حال الگوهای مصرف کارآمد و منافع اقتصادی برای افراد و صنعت حمل و نقل را ارتقا دهد. همچنین صرفهجویی فرد صرفه اقتصادی مستقیم برای خود فرد دارد و در این بین صنعت حمل و نقل کشور نیز دچار هیچ تغییر قیمتی نخواهد شد و از طرف دیگر شاهد استقرار نظام تعرفهگذاری پلکانی بر مشترکان پرمصرف بنزینی هستیم که موجب تعدیل مصارف غیربهینه یا اصلاح آن خواهد شد.
زمانیان گفت: روش فعلی تخصیص بنزین به هر خودرو غیرعادلانه است و باعث انتفاع بیشتر ثروتمندان میشود. بنابراین ایدهای مطرح شد سهمیه بنزین را به کد ملی و کارت بانکی مردم بدهیم.
این کارشناس اقتصادی گفت: در کارتهای بانکی امکان رصد تمام تراکنشها وجود دارد و این کنترلپذیری، قاچاق سوخت را کاهش میدهد که این اتفاق در تجربه کیش نیز رقم خورد.
زمانیان تصریح کرد: من طرفدار این نیستم که حتما باید ارائه یارانه سوخت به کد ملی یا پلاک خودرو داشته باشیم،منطق من این است که سوخت باید بیشتر به افراد فقیر یا کسانی که فاقد خودرو هستند ارائه شود.
باشگاه خبرنگاران جوان اقتصادی اقتصاد و انرژی