قیمت نفت هفته گذشته تحت تاثیر تحریمهای غربی علیه روسیه بر سر اوکراین، برای نخستین بار در یک دهه گذشته به حدود ۱۲۰ دلار در هر بشکه رسید و تنها خبر نزدیک شدن به توافق هسته ای ایران بود که باعث شد قیمتها اندکی عقب نشینی کنند. به نظر می رسد مذاکرات به پایان نزدیک شده و از دیدار قریب الوقوع وزیران صحبت می شود.
به گفته تحلیلگران، اما حتی اگر توافقی منعقد شود، چند ماه زمان می برد تا پایبندی ایران به توافق تایید شده و تحریمها رفع شوند. این به معنای آن است که بعید است تا ماه مه یا ژوئن نفت بیشتری از ایران به بازار عرضه شود. به عنوان مثال هنگامی که نخستین توافق میان ایران و قدرتهای غربی در سال ۲۰۱۵ امضا شد، تحریمها شش ماه بعد پس از این که تدابیر هسته ای ایران مورد بررسی دیده بان سازمان ملل قرار گرفت، رفع شدند.
تحلیلگران می گویند اکثر پالایشگاههای نفت جهان سالهاست به دلیل تحریمها نتوانسته اند نفت ایران را خریداری کنند و به دو تا سه ماه زمان برای انجام تغییرات فنی و فراهم کردن امکان ازسرگیری واردات نفت ایران نیاز دارند و هنگامی که پایبندی ایران به توافق تایید شد، ایران نیازی به صبر کردن برای افزایش تولید میادین نفتی ندارد و می تواند از نفتی که در ذخایرش نگهداری می کند استفاده کند تا اندکی از فشاری که روی قیمتها به دلیل کندی عرضه روسیه به دلیل تحریمهای غربی وجود دارد، کاسته شود.
شرکت اطلاعاتی کپلر برآورد می کند ایران تا اواسط فوریه ۱۰۰ میلیون بشکه نفت در ذخایر شناور داشته است و می تواند برای مدت حدود سه ماه یک میلیون بشکه در روز معادل یک درصد از عرضه جهانی، نفت عرضه کند اما این افزایش عرضه موقتی خواهد بود.
انتظار می رود ایران پس از توافق تولید نفت را افزایش دهد اما تحلیلگران می گویند ممکن است سه تا شش مان زمان ببرد تا صادرات نفت ایران به میزان یک تا ۱.۳ میلیون بشکه در روز رشد کند و افزایش بیشتر تولید سالها زمان می برد و به سرمایه گذاری بزرگ در زیرساخت نفتی فرسوده بستگی دارد. با این حال ذخایر شناور ایران می توانند به سرعت وارد بازار شوند و ایران آمادگیهایی برای این منظور انجام داده است.
همایون فلک شاهی، تحلیلگر ارشد کپلر گفت: ما شاهد افزایش میزان نفت ایران در ذخایر شناور در آبهای چین از ۷.۸ میلیون بشکه در اوایل ژانویه به ۱۴ میلیون بشکه در حال حاضر هستیم. این وضعیت نشان می دهد ذخایر شناور مذکور در انتظار تخلیه در روزها یا هفته های آینده هستند.
سارا وخشوری، رئیس شرکت SVB International اظهار کرد: ایران با پیش بینی صادرات قریب الوقوع، بخشی از ذخایر شناور میعانات را به پایانه نفتی جزیره خارک منتقل کرده است. میزان آن اکنون حدود ۲۰ میلیون بشکه است و حداقل ۵۰ میلیون بشکه مایعات ذخیره شده برای صادرات فوری وجود دارد.
کپلر و شرکت مشاوره FGE برآورد کرده اند اگر توافق هسته ای در اوایل مارس حاصل شود و تحریمها پس از آن رفع شوند، صادرات ایران از ماه مه و ژوئن افزایش پیدا خواهد کرد.
یک منبع بازرگانی اروپایی گفت: پروسه رفع تحریمها به دلیل بحران در اوکراین و مختل شدن صادرات نفت روسیه، ممکن است سریعتر از سال ۲۰۱۵ باشد.
ایران صاحب چهارمین ذخایر بزرگ نفت جهان است. جواد اوجی، وزیر نفت پنج شنبه گذشته اعلام کرد ایران ظرف مدت یک تا دو ماه پس از توافق هسته ای می تواند به بالاترین ظرفیت صادرات نفت برسد.
ایران در شش ماه گذشته به دلیل رشد صادرات به چین و پیش بینی رفع تحریمها، تولید نفت را به تدریج افزایش داده و در حال حاضر تولید ایران حدود ۲.۵ میلیون بشکه در روز برآورد می شود اما تنها ۷۰۰ هزار بشکه در روز برای صادرات موجود است که عمده آن به مقصد چین صادر می شود.
بیورنار تونهاگن، مدیر بازارهای نفت شرکت "ریستاد انرژی" پیش بینی کرد صادرات نفت ایران در مدت شش تا ۹ ماه از لغو تحریمها، به میزان یک میلیون بشکه در روز افزایش پیدا می کند.
بر اساس گزارش رویترز، شرکت FGE اعلام کرد رشد تولید و افزایش صادرات زمان می برد. ایران از نظر تکنیکی می تواند تولیدش را تا اوت یا سپتامبر سال ۲۰۲۲ به ۳.۴ میلیون بشکه در روز و تا پایان سال ۲۰۲۲ به ۳.۷ تا ۳.۸ میلیون بشکه در روز افزایش دهد.
انتهای پیام
