خبرگزاری مهر – گروه استان‌ها: جنوب استان کرمان مرکز تولید محصولات مختلف کشاورزی است و سالانه میلیون‌ها تن انواع محصولات کشاورزی در این منطقه تولید و روانه بازار مصرف می‌شود.
یکی از این محصولات پیاز است ودر حالی که در زمستان و در مقاطع مختلف بازار مصرف با کمبود پیاز و افزایش قیمت مواجه شده بود، اما هم اکنون در زمان برداشت این محصول در مزارع جنوب استان کرمان قیمت هر کیلو پیاز به کمتر از ۲ هزار تومان کاهش یافته است؛ این در حالی است که قیمت تولید هر کیلو پیاز به مراتب بیشتر از این نرخ است.
در خلاء حضور دستگاه‌های نظارتی و مدیریت بازار این روزها دلالان حضور پر رنگی در میدان‌های تره بار جنوب کرمان دارند و تنها خریدار محصول کشاورزان هم همین دلال‌ها هستند و با بازار سازی که می‌کنند اجازه نمی‌دهند کشاورز بتواند محصول را با نرخ بالاتر از کیلویی ۲ هزار تومان به فروش برساند.
همین مسئله موجب شده بسیاری از محصول برداشت شده در گرمای جنوب کرمان در حال نابودی قرار گیرد و در نهایت کشاورز که محصول خود را در حال فساد می بیند مجبور به فروش به دلالان می‌شود.
شرایط بحرانی کشاورزان در اثر افت قیمت پیاز
در طی هفته‌های اخیر، بازار پیاز در مناطق جنوبی استان کرمان با کاهش چشمگیر قیمت مواجه شده است. این وضعیت، فشار اقتصادی قابل توجهی را بر کشاورزان وارد کرده و به نوعی بحرانی جدی را رقم زده است. قیمت پیاز در برخی مواقع به حدود هزار تومان برای هر کیلوگرم رسیده است که نه تنها نمایانگر ضرر و زیان کشاورزان بلکه بیانگر عمق بحران اقتصادی است
کشاورزان پیازکار در جنوب کرمان این روزها با بحران جدی و چالش‌های فراوانی روبرو هستند. کاهش شدید قیمت محصول، که به پایین‌ترین سطح خود رسیده، آن‌ها را در دام بدهی و ناتوانی در پرداخت هزینه‌های تولید قرار داده است.
بر اساس گزارش‌ها، هزینه تمام شده تولید هر کیلوگرم پیاز در این منطقه بیش از ۱۳۰ هزار ریال است، در حالی که قیمت فروش آن به شدت کاهش یافته و حتی در برخی مواقع به هزار تومان هم رسیده است، این اختلاف چشمگیر بین قیمت تمام شده و قیمت فروش، کشاورزان را در وضعیتی بحرانی قرار داده است.
معیشت کشاورزان در گرمای جنوب کرمان روی زمین مانده است
محمد یکی از کشاورزان جیرفتی در گفتگو با مهر بیان کرد: این افت قیمت به دلیل افزایش سطح زیر کشت پیاز در سال‌های اخیر است.
وی با بیان اینکه طبق گزارش‌ها، سطح زیر کشت پیاز در جنوب کرمان در مقایسه با سال‌های قبل حدود ۸ هزار هکتار افزایش یافته است گفت: این افزایش، عرضه محصول را به شدت بالا برده و در مقابل تقاضا ثابت یا کاهش‌یافته، قیمت پیاز را به سقوط کشانده است.
وی افزود: در این وضعیت که محصول با کیفیت پیاز جنوب کرمان توان صادرات دارد چرا مسئولان امکان صادرات را مهیا نمی‌کنند.
حسن، یکی دیگر از کشاورزان به خبرنگار مهر گفت: چگونه ۱۰ هزار تومان برای هر کیلو پیاز زیر قیمت تولید به دلالی بفروشیم که می‌خواهد محصول را در سردخانه‌های انبار کند و بعد از مدتی چندین برابر قیمت به مردم بفروشد، چگونه هزینه زندگی خانواده‌هایمان را تأمین کنیم.
وی گفت: مسئولان می‌گویند ما الگوی کشت را رعایت نکردیم، من سوال می‌کنم کدام الگوی کشت به من کشاورز داده شده است؟ چه کسی به من گفته به جای پیاز محصول دیگری بکارم، ما یاد گرفته ایم به صورت سنتی پیاز کشت کنیم و محصول دیگری در این فصل به ما گفته نشده که بکاریم.
وی عنوان کرد: چرا با این دلال‌ها برخورد نمی‌شود، چرا ساز و کاری ایجاد نمی‌شود تا محصول ما بدون واسطه به دست مصرف کننده برسد.
محصول را خرید تضمینی می‌کنیم
در پاسخ به این بحران، دولت و نهادهای مرتبط اقداماتی را آغاز کرده‌اند. یکی از این اقدامات، "خرید تضمینی پیاز" از کشاورزان است که به عنوان یک راهکار برای کاهش فشار اقتصادی بر کشاورزان در نظر گرفته شده است.
مدیر تعاون روستایی جنوب استان کرمان اعلام کرده است که هر کیلوگرم پیاز با نرخ مصوب شورای قیمت‌گذاری محصولات کشاورزی کشور به قیمت ۵۶ هزار و ۷۵۳ ریال خریداری خواهد شد.
اما مشخص نیست دقیقاً ساز و کار این طرح چیست و کی آغاز می‌شود. بهنام سعیدی نماینده مردم جیرفت و عنبرآباد در مجلس شورای اسلامی در گفتگو با خبرنگار مهر بیان کرد: کشاورزان با مشکل جدی مواجه شده اند.
وی بر رعایت الگوی کشت تاکید کرد و افزود: باید به کشاورزان راهنمایی لازم انجام شود تا محصول جایگزین کشت کنند.
وی بر آغاز خرید تضمینی در آینده نزدیک خبر داد و به کشاورزان توصیه کرد محصول خود را به دلال‌ها نفروشند.
وی عنوان کرد: این اقدام به عنوان یک راهکار کوتاه‌مدت برای کاهش فشار اقتصادی بر کشاورزان در نظر گرفته شده است.
خرید تضمینی هم جلوی ورشکستگی را نمی‌گیرد
با این حال، کشاورزان اظهار داشته‌اند که این قیمت همچنان کمتر از هزینه تمام شده است و نمی‌تواند مشکل اصلی آن‌ها را رفع کند.
گزارش‌های میدانی از مزارع جنوب کرمان نشان می‌دهد که کشاورزان در حال حاضر در شرایط سختی قرار دارند.
یکی از کشاورزان در این خصوص در میدان تره بار جیرفت به خبرنگار مهر گفت: ما در حال تولید محصولی هستیم که قیمت آن حتی نمی‌تواند هزینه خرید بذر را پوشش دهد.
این موضوع نشان می‌دهد که کشاورزان در دام بدهی و ناتوانی در ادامه فعالیت خود گرفتار شده‌اند.
همچنین، برخی کشاورزان از عدم حمایت کافی دولت و نهادهای مرتبط انتقاد کرده‌اند؛ آن‌ها معتقدند که افزایش سطح زیر کشت بدون برنامه‌ریزی دقیق و بدون در نظر گرفتن ظرفیت بازار، به نوعی عامل اصلی این بحران بوده است.
راهکارهای پیشنهادی برای حل ریشه‌ای مشکل
محمد حسنی، کارشناس اقتصاد کشاورزی به خبرنگار مهر گفت: افزایش سطح زیر کشت بدون در نظر گرفتن تقاضای بازار، به نوعی عامل اصلی این بحران بوده است؛ لذا، برنامه‌ریزی دقیق و متناسب با نیاز بازار ضروری است.
وی افزود: خرید تضمینی پیاز گرچه یک راهکار کوتاه‌مدت است، اما باید به گونه‌ای طراحی شود که واقعاً بتواند مشکلات کشاورزان را حل کند.
حسنی بیان کرد: کشاورزان می‌توانند به جای تمرکز بر یک محصول خاص، به کشت محصولات دیگر نیز روی آورند تا از وابستگی به یک بازار جلوگیری شود.
این کارشناس کشاورزی گفت: با توجه به کیفیت بالای پیاز تولیدی در منطقه جنوب کرمان، توسعه صادرات می‌تواند به عنوان یک راهکار بلندمدت مطرح باشد.
بحران افت قیمت پیاز در جنوب کرمان، کشاورزان را در وضعیتی بسیار دشوار قرار داده است. این مشکل نه تنها به دلیل افزایش سطح زیر کشت، بلکه به دلیل عدم برنامه‌ریزی دقیق و حمایت‌های ناکافی دولتی است.
اقداماتی مانند خرید تضمینی پیاز به عنوان راهکاری کوتاه‌مدت مطرح شده است، اما برای حل ریشه‌ای این مشکل، نیاز به برنامه‌ریزی‌های بلندمدت و مؤثرتر است.
کشاورزان جنوب کرمان امیدوارند که با همکاری دولت و نهادهای مرتبط، بتوانند از این بحران عبور کنند و به فعالیت خود ادامه دهند.
